Η Αθήνα σύμφωνα με τη μυθολογία πήρε το όνομά της από τη θεά Αθηνά που διεκδίκησε και κέρδισε την προστασία της πόλης από το θεό Ποσειδώνα. Άλλωστε και ο Παρθενώνας ήταν αφιερωμένος στην Αθηνά και στο εσωτερικό του φιλοξενούσε δικό της άγαλμα.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η Αθήνα κατοικείται ήδη από πολύ παλιά (κάποιοι ισχυρίζονται από το 9.000 π.Χ.). Την μεγάλη θέση όμως που έχει την ιστορία την χτίζει από τον 6ο π.Χ. αιώνα και μετά όταν αρχίζει να γιγαντώνεται και να κυριαρχεί στον ελλαδικό χώρο με τη ναυτική της δύναμη. Χάρη σε αυτή τη δύναμη αποκτά και μεγάλο πλούτο με τον οποίο ιδιαίτερα κατά τον «Χρυσό Αιώνα του Περικλή» κατασκευάζονται μερικά από τα σημαντικότερα οικοδομήματα της πόλης, με αποκορύφωμα τον Παρθενώνα στην Ακρόπολη.
Μετά την ήττα της στον Πελοποννησιακό πόλεμο αλλά και εξαιτίας του λιμού που τον συνόδευσε, η Αθήνα έχασε αρκετή από την ισχύ που είχε αποκτήσει. Κατά τη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων η Αθήνα παραμένει σημαντικό πνευματικό κέντρο της εποχής αλλά οι λεηλασίες που δέχτηκε από το Σύλλα το 86 π.Χ. και τους Ερούλους το 267 μ.Χ. καταστρέφουν μεγάλο μέρος των υποδομών και εμποδίζουν την ανάπτυξή της.
Ακολουθούν διαδοχικά η Βυζαντινή κυριαρχία, η Φραγκοκρατία και η Τουρκοκρατία κατά τη διάρκεια των οποίων η Αθήνα μικραίνει σταδιακά ακόμα περισσότερο σε μέγεθος και σημασία.
Όταν ξεσπά η Ελληνική Επανάσταση το 1821 η Αθήνα είναι μια μικρή και σχετικά ασήμαντη πόλη. Η ιστορία της αλλάζει με την ανακήρυξή της το 1833σε πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους (διαδέχτηκε το Ναύπλιο). Από τότε ξεκινάει η ραγδαία ανάπτυξη της που της χάρισε την εικόνα που έχει σήμερα.
Για την ιστορία της Αθήνας και τη σημασία της έχουν γραφτεί πολλά βιβλία και έχουν γυριστεί ντοκιμαντέρ, αλλά τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με μια επίσκεψη στην πόλη.