Στην Ηλεία βρίσκεται η αρχαία Ολυμπία.

Η Αρχαία Ολυμπία, διάσημη σε όλο τον κόσμο ως ο τόπος που γέννησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, είναι ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα.

Η Ολυμπία κατοικούταν πιθανότατα από τα προϊστορικά χρόνια, όμως μετατράπηκε σε τόπο λατρείας του Δία περί τον 9ο π.Χ. αιώνα. Το γεγονός που την «απογείωσε» ως περιοχή ήταν η απόφαση που ελήφθη το 776 π.Χ. για να τελούνται εδώ ανά τετραετία οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν ο σημαντικότερος θεσμός (αθλητικός και όχι μόνο) της αρχαιότητας, απέκτησαν πανελλήνιο χαρακτήρα και ανέδειξαν την Ολυμπία σε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του αρχαίου κόσμου.

Στον αρχαιολογικό χώρο στην Ολυμπία περιμένουν τους επισκέπτες:

• Ο Ναός του Δία, στον οποίο βρισκόταν κατά την αρχαιότητα το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία, ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου
• Ο Ναός της Ήρας
• Το Βουλευτήριο και το Πρυτανείο
• Το Στάδιο που χωρούσε περίπου 45 χιλιάδες θεατές
• Το Γυμνάσιο και η Παλαίστρα
• Το Λεωνιδαίο, ένας πολυτελής ξενώνας για τους επίσημους επισκέπτες
• Το Εργαστήριο του Φειδία, όπου ο κορυφαίος γλύπτης της αρχαιότητας φιλοτεχνούσε τα αριστουργήματά του, μεταξύ των οποίων και το περίφημο άγαλμα του Δία
• Η Στοά της Ηχούς, που ήταν διάσημη για την ακουστική της

Τα παραπάνω μαζί με πλήθος άλλα μνημεία και κτίρια σώζονται στη γενέτειρα των Ολυμπιακών Αγώνων, εδώ που εξακολουθεί να γίνεται η αφή της Ολυμπιακής Φλόγας με τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή με τις ακτίνες του ήλιου.

Αν κάνετε διακοπές στην Ηλεία, η πρώτη στάση σας πρέπει να είναι οπωσδήποτε η Αρχαία Ολυμπία.