Στο νοτιοδυτικό άκρο των ψαρών βρίσκεται το Παλαιόκαστρο ή Μαύρη Ράχη.

Το Παλαιόκαστρο προστάτευε τη δυτική πλευρά του λιμανιού των Ψαρών. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821 οι Ψαριανοί είχαν εγκαταστήσει εδώ κανόνια και οχυρώσεις, μετατρέποντάς το σε φρούριο για την υπεράσπιση του νησιού. Εδώ παίχτηκε η τελευταία πράξη της αντίστασης κατά την τουρκική εισβολή τον Ιούνιο του 1824. Οι τελευταίοι υπερασπιστές του νησιού αμύνονται σθεναρά και, όταν οι Τούρκοι σπάνε την τελευταία γραμμή άμυνας, βάζουν φωτιά στην πυριτιδαποθήκη και ανατινάζονται προτιμώντας έναν ηρωικό θάνατο από την αιχμαλωσία και τη σκλαβιά.
Σήμερα στη Μαύρη Ράχη υπάρχει ένα λιτό μνημείο προς τιμήν των υπερασπιστών της και μερικά ερείπια από τα τείχη του οχυρού. Αξίζει να το επισκεφθείτε και να αποτίσετε κι εσείς ελάχιστο φόρο τιμής στους ηρωικούς Ψαριανούς, όπως έκανε και ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός μέσα από τους στίχους του.

«Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη
περπατώντας η Δόξα μονάχη
μελετά τα λαμπρά παλληκάρια
και στην κόμη στεφάνι φορεί
γινωμένο από λίγα χορτάρια
πούχαν μείνει στην έρημη γη.»