Στην Κέα, στο νοτιανατολικό τμήμα του νησιού, βρίσκεται η αρχαία Καρθαία.
Η Καρθαία, όπως αναφέρουν ο Στράβων και ο Παυσανίας, ήταν μια από τις 4 πόλεις-κράτη της Κέας (οι άλλες ήταν η Ιουλίδα, η Κορησσία και η Ποιήεσσα). Σύμφωνα με τις πηγές η Καρθαία ακμάζει κατά τον 6ο και 5ο αιώνα π.Χ. φτάνοντας στο σημείο να κόψει ακόμα και δικό της νόμισμα, κάτι που αποτελούσε δείγμα οικονομικής ευρωστίας.
Σήμερα τα ερείπια της αρχαίας πόλης περιμένουν τον επισκέπτη για να του αποκαλύψουν το μεγαλείο της Καρθαίας. Στον αρχαιολογικό χώρο ο επισκέπτης μπορεί μεταξύ άλλων να θαυμάσει:
- Την Ακρόπολη της Καρθαίας με τα απομεινάρια των τειχών που την περιέβαλλαν
- Το ναό του Πυθίου Απόλλωνα, τον κυρίαρχο λατρευτικό χώρο της πόλης, ο οποίος κατασκευάστηκε περί το 530 π.Χ.
- Το ναό που πιθανολογείται ότι ήταν αφιερωμένος στην Αθηνά, αλλά είναι σίγουρα ο αρχαιότερος περίπτερος δωρικός ναός στις Κυκλάδες (500 π.Χ.)
- Το λιθόκτιστο θέατρο της αρχαίας πόλης με χωρητικότητα που υπολογίζεται ότι έφτανε τους δύο χιλιάδες θεατές
- Τον αρχαίο λιμενοβραχίονα της Καρθαίας
Μια περιπλάνηση στον αρχαιολογικό χώρο της Καρθαίας αξίζει σίγουρα τον κόπο τόσο από αρχαιολογική πλευρά όσο και για την μοναδική φυσική ομορφιά και τη θέα από τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης. Κάνοντας διακοπές στην Κέα, μην παραλείψετε να περάσετε από την αρχαία Καρθαία.