Στο νομό Ρεθύμνου βρίσκεται η αρχαία Ελεύθερνα.

Η Ελέυθερνα ιδρύθηκε από τους Δωριείς τον 9ο π.Χ. αιώνα. Το 68 π.Χ. η πόλη δέχθηκε ρωμαϊκή επίθεση, αντιστάθηκε σθεναρά αλλά τελικά κυριεύτηκε πιθανότατα με προδοσία. Υπό ρωμαϊκή κυριαρχία συνεχίζει να ακμάζει μέχρι την αραβική εισβολή στην Κρήτη τον 8ο αιώνα, η οποία σε συνδυασμό μάλλον με έναν σεισμό οδήγησαν την Ελεύθερνα στην παρακμή.

Η αρχαιολογική σκαπάνη στην Ελεύθερνα έφερε στο φως σημαντικά ευρήματα. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζει τάφος από τον 7ο αιώνα π.Χ. στον οποίο το νεαρό ζευγάρι ήταν καλυμμένο με ολόχρυσο σάβανο, ενώ η γυναίκα φορούσε χρυσό κόσμημα με τη θεά μέλισσα.

Σήμερα ο επισκέπτης στον αρχαιολογικό χώρο Ελεύθερνας μπορεί μεταξύ άλλων να δει:

• Ερείπια από ρωμαϊκές οικίες
• Βαλανείο (λουτρό) από τη ρωμαϊκή εποχή
• Ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής εκκλησίας, η οποία θεμελιώθηκε πάνω σε ιερό ελληνιστικών χρόνων
• Νεκροταφείο πρωτογεωμετρικών χρόνων
• Γέφυρα ελληνιστικής εποχής

Κάνοντας διακοπές στο Ρέθυμνο αξίζει να επισκεφθείτε και την αρχαία Ελεύθερνα.