Στο Λασίθι, απέναντι από την Ελούντα, βρίσκεται η διάσημη νησίδα Σπιναλόγκα.
Η Σπιναλόγκα βρίσκεται σε ιδιαίτερα στρατηγική θέση για τον έλεγχο του κόλπου και γι αυτό πιθανότατα ήταν οχυρωμένη από την αρχαιότητα. Το αρχαίο της όνομα ήταν Καλυδών, όμως λόγω σχήματος οι Ενετοί που την κατέλαβαν την αποκαλούσαν «Spina Lunga» (μακρύ αγκάθι) παράφραση του οποίου είναι το σημερινό Σπιναλόγκα. Πάνω στα ερείπια αρχαίου κάστρου οι Ενετοί έχτισαν ισχυρό φρούριο για να ελέγχουν την περιοχή. Μάλιστα η Σπιναλόγκα θεωρούταν τόσο σημαντική ώστε όταν οι Ενετοί παραχώρησαν τον Χάνδακα (Ηράκλειο) στους Τούρκους το 1669 διατήρησαν τη Σπιναλόγκα. Τελικά το 1715 και η Σπιναλόγκα θα περάσει στα χέρια των Τούρκων και θα κατοικηθεί σχεδόν αποκλειστικά από Οθωμανούς.
Στις αρχές του 20ου αιώνα και ενώ οι Τούρκοι έχουν αποχωρήσει από την Κρήτη, η Σπιναλόγκα θα μετατραπεί σε λεπροκομείο για να γραφτεί το πιο δραματικό κομμάτι της ιστορίας της. Μέχρι το 1957 θα αποτελέσει κατοικία – απομόνωση όσων υπέφεραν από τη νόσο Χάνσεν, την λαϊκά αποκαλούμενη λέπρα. Οικογένειες χωρίστηκαν και ανθρώπινα δράματα παίχτηκαν πάνω στη Σπιναλόγκα, μια ιδέα από τα οποία μπορείτε να πάρετε από το εξαιρετικό βιβλίο (και best seller) της Βικτόρια Χίσλοπ «Το Νησί» που έγινε και πολύ καλή τηλεοπτική σειρά.
Σήμερα η Σπιναλόγκα αποτελεί ένα από τα πλέον επισκέψιμα σημεία σε ολόκληρη την Κρήτη, με καραβάκια που ενώνουν την Κρήτη με το νησί να κάνουν συνεχόμενα δρομολόγια για να εξυπηρετήσουν τους χιλιάδες επισκέπτες. Στη Σπιναλόγκα θα δείτε ερείπια κατοικιών αλλά και των ενετικών οχυρώσεων και γενικότερα θα ζήσετε μια ανεπανάληπτη εμπειρία.
Όταν βρεθείτε στο Λασίθι επισκεφθείτε οπωσδήποτε τη Σπιναλόγκα.