Ο νομός Ημαθίας κατοικείται ήδη από τα αρχαία χρόνια όπως φανερώνουν τα αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή της Νέας Νικομήδειας, όπου ανακαλύφθηκε οικισμός της νεολιθικής εποχής.
Σημαντικότατη για την περιοχή είναι η Eλληνιστική περίοδος, καθώς στο σημείο που βρίσκεται σήμερα ο αρχαιολογικός χώρος της Βεργίνας ήταν χτισμένες οι αρχαίες Αιγές, η πρωτεύουσα του βασιλείου της Μακεδονίας, που με ηγέτη τον Αλέξανδρο το Μέγα κατέκτησε μεγάλο κομμάτι του τότε γνωστού κόσμου.

Κατά τα ρωμαϊκά χρόνια η περιοχή ακμάζει και η Βέροια γίνεται θρησκευτικό κέντρο, αφού ο Απόστολος Παύλος κηρύσσει τον Χριστιανισμό. Ανάπτυξη γνωρίζει και κατά τα βυζαντινά χρόνια όταν και χτίζονται πάρα πολλές εκκλησίες με υπέροχες αγιογραφίες. Αυτή την εποχή και λίγο αργότερα ακμάζει και η Νάουσα ως κέντρο χειροτεχνίας.

Τα χρόνια της Τουρκοκρατίας περνούν για την Ημαθία, σχεδόν όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Το 1822 ξεσηκώνεται μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα ενάντια στους Τούρκους. Όμως η εξέγερση καταπνίγεται με αίμα. Ειδικά στη Νάουσα σφαγιάστηκε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, άλλοι πουλήθηκαν σκλάβοι ενώ αρκετές γυναίκες με τα παιδιά τους προτίμησαν να πνιγούν στον ποταμό Αράπιτσα παρά να πέσουν στα χέρια των Τούρκων. Σε μνήμη αυτών των γεγονότων η Νάουσα αποκαλείται ηρωική πόλη.

Στα επόμενα χρόνια και παρά την καταστροφή, η Νάουσα θα αναδειχτεί σε σημαντικό οικονομικό κέντρο καθώς επιχειρήσεις κλωστοϋφαντουργίας με βιομηχανικές μονάδες της εποχής να δημιουργούνται και να αναπτύσσονται η μία μετά την άλλη. Ο νομός Ημαθίας θα απελευθερωθεί από την Οθωμανική κυριαρχία και θα ενωθεί με την Ελλάδα το 1912.